Laiklikten Postmodernizme: Türk Edebiyatındaki Tarihsel Süreçler

Adı : Laiklikten Postmodernizme: Türk Edebiyatındaki Tarihsel Süreçler

Türk edebiyatı, tarihi süreçlerle birlikte değişim ve dönüşümden geçmiştir. Bu süreçlerin başında Laiklik ve Postmodernizm gelir.
Laiklik, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş dönemiyle birlikte ortaya çıkan bir tarihsel süreçtir. Yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda, laiklik devletin uyguladığı siyasetin en temel ilkesiydi. Bu süreçte yazılan edebi eserler de laik Türkiye Cumhuriyeti’nin ideolojik yapılanmasına uygun olarak yazılmıştır. Örneğin, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun romanları laik Türkiye Cumhuriyeti’nin ideolojik yapısını anlatır ve okuyucuya bu düzenin neden gerekli olduğunu açıklar.
Postmodernizm ise, 1960'lardan itibaren edebiyat dünyasında bir hareket olarak kendini gösterir. Postmodernizm, modernitenin eleştirisi ve modern düşüncenin itirazı olarak ortaya çıktı. Bu hareketin en belirgin özelliği, geçmiş edebiyat modellerini reddetmeleri ve yeni bir edebi dil yaratma çabalarıdır. Türk edebiyatında Orhan Pamuk, Murat Belge, Oğuz Atay gibi yazarlar bu hareketin öncü isimleri arasında yer alır.
Türk edebiyatındaki diğer bir tarihsel süreç ise Milliyetçilik’tir. Milliyetçilik inancına sahip yazarlar edebi eserlerinde, Türk kültürü ve milliyetçiliği temel olarak ele almışlardır. Milliyetçi edebi eserlerin en önemli öznelerinden biri de şehir kültürüdür. Şehir kültürü, Anadolu’nun farklı bölgesel konuları anlatan romanlarında öne çıkar.
Ayakkabı - Halide Edip Adıvar
Halide Edip Adıvar’ın “Ayakkabı” isimli romanı, özellikle Laikliğin yükseldiği dönemde Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Eserde, laikliğin getirdiği yenilik ve farklılıklar anlatılır. Aynı zamanda kadın karakter başarısını da anlatarak toplumsal cinsiyet konusuna da değinir.
Sessiz Ev - Orhan Pamuk
Orhan Pamuk’un “Sessiz Ev” adlı romanı, Türk edebiyatının postmodernizm hareketindeki öncü eserlerinden biridir. Eserde, orta sınıf bir ailenin iç dünyaları, bireysel kararsızlık ve toplumsal baskılar ele alınır.
Saatleri Ayarlama Enstitüsü - Ahmet Hamdi Tanpınar
Ahmet Hamdi Tanpınar, edebiyatımızın milliyetçi hareketinde yer aldı ve Türk kültürünü ele alan birçok eser kaleme aldı. Yazarın en önemli eserlerinden biri, “Saatleri Ayarlama Enstitüsü”dür. Eser, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde geçen ve Batı anlayışının doğu kültürüne hükmetmeye çalıştığı bir dönemde hayata geçirilen bir modernleştirme hareketine eleştirel bir yaklaşım sergiliyor.
Sonuç olarak, Türk edebiyatı tarihsel süreçleri ile birlikte değişim ve dönüşümden geçmiştir. Bu süreçlerin başında Laiklik, Postmodernizm ve Milliyetçilik gelir. Laikliğin yükseldiği dönemlerde Türk edebiyatına kadın karakter başarısını, toplumsal cinsiyet sorunlarını anlatan eserler yazıldı. Postmodernizm hareketi ise, modern düşüncenin itirazı olarak ortaya çıkan bir hareket olarak edebiyatı etkiledi. Milliyetçilik inancına sahip yazarlar ise Türk kültürü ve milliyetçiliği temel olarak ele almışlardır.