Catch-22 – Joseph Heller Madde 22

Joseph Heller'in 1961 yılında yayımladığı Catch-22, tarihin en önemli savaş karşıtı romanlarından biridir. Kitap, II. Dünya Savaşı sırasında Amerikan Hava Kuvvetleri'nde görev yapan askerlerin çıkmazını, savaşın absürt yanlarını, insanın varoluşunu ve insanların güç ilişkilerini anlatır.Romanın merkezinde, bombardıman uçaklarıyla görev yapan Yüzbaşı John Yossarian vardır. Yossarian, savaşın anlamsızlığına, askerliğin saçmalığına ve hatta kendi hayatı için savaşan kendi askeri üstlerine karşı çıkar. Ancak Yüzbaşı'nın sorunu, kendisini güvenli bir yere göndermek için herhangi bir şey yapmanın imkansız olduğu Catch-22 maddesidir. Bu maddenin anlamı, hiçbir askerin kendisini akıl sağlığı gerekçesiyle göndermesine izin verilmemesidir. Yani, Yüzbaşı Yossarian sağlıklıysa, savaşa devam etmek zorundadır, ama eğer sağlıklı değilse, savaşa devam etmek zorundadır.Catch-22, savaşın şiddetini, saçmalığını ve trajedisini anlatan bir kara mizah örneği olarak kabul edilebilir. Kitap, insanların hayatı nasıl anlamlandırdığı, bireylerin bir arada nasıl hareket ettiği ve insan davranışını şekillendiren egemen güçler hakkında derin sorgulamalara neden olur.