Gelir Vergisi Kanunu Nedir?

Adı : Gelir Vergisi Kanunu Nedir?

Gelir Vergisi Kanunu, 1960 yılında Türkiye Cumhuriyeti Anayasası çerçevesinde kabul edilmiş bir kanundur. Kanun, birçok kurallar içermektedir ve yasalara uygun olarak uygulandığı takdirde, Türkiye’de tüm vatandaşların ve yabancıların gelirlerini vergilendirmektedir.

Anayasamız 49. Maddesi, “Kimse kanuna aykırı olarak vergi vermekle yükümlü kılınmaz” hükmüne yer verir. Bu nedenle Türkiye’deki herkes, yasal mevzuatlara uygun olarak vergi ödemekle yükümlüdür ve gelir vergisi, Türkiye’nin ana gelir kaynağı olarak kabul edilir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun amacı nedir?

Gelir Vergisi Kanunu’nun temel amacı, Türkiye’deki tüm vatandaşların ve yabancıların gelirlerini vergilendirmektir. Bu gelir, herhangi bir mala veya hizmete sahip olmaktan veya faaliyet göstermekten elde edilen kazançları içermektedir.

Kanun, vergi mükelleflerinin gelirlerini hesaplama, beyan etme, vergilendirme ve tahsil etme işlemlerinde kullanılan usul ve esasları düzenlemektedir.

Gelir Vergisi Kanunu’na göre kazanç nedir?

Gelir Vergisi Kanunu’na göre, kazanç, herhangi bir mala veya hizmete sahip olmaktan veya faaliyet göstermekten elde edilen gelirlerdir. Bu kazançlar, işletme gelirleri, ücretler, ticari kazançlar, serbest meslek kazançları, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları, faaliyetlerden kazanılan müteşebbislik kazançları, kiralar, özel tüketim vergisi, ödemelerden sağlanan kazançlar ve benzerleri gibi kaynaklardan elde edilir.

Gelir vergisi, farklı kazanç türleri için ayrı ayrı vergilendirilir. Örneğin, ücretler üzerinden alınan gelir vergileri, işletme gelirlerini beyan etmekte olan gelir vergisi mükelleflerinden tahsil edilen gelir vergilerinden farklıdır.

Gelir Vergisi Kanunu kapsamındaki kazançlar nelerdir?

Gelir Vergisi Kanunu kapsamındaki kazançlar, şunları içerir:

1. İşletme gelirleri: Bir kişinin faaliyet gösterdiği işletmenin elde ettiği gelirler

2. Ücretler: Bir işverenden çalışan bir çalışanın aldığı ödeme

3. Ticari kazançlar: Şirketlerin tasarrufundaki gelirler

4. Serbest meslek kazançları: Serbest meslek sahiplerine ödenen ücretler

5. Menkul ve gayrimenkul sermaye iratları: Hisseler ve taşınmazlar gibi varlıkların sahibinin elde ettiği gelirler

6. Faaliyetlerden kazanılan müteşebbislik kazançları: Fikri mülkiyet haklarından elde edilen gelirler

7. Kiralar: Kiralanmış taşınmazlardan elde edilen gelirler

8. Özel tüketim vergisi: Sigara, yemek, alkollü içecek, özel tüketim vergisi matbu beyanname ve vergi dairesi üzerinden tahsil edilmektedir.

9. Ödemelerden sağlanan kazançlar: Hisse senedi listeleme veya satışları ile ilgili işlemler

GELİR VERGİSİ KANUNU'NA GÖRE VERGİ MÜKELLEFLERİ NERELERDE ÖDEME YAPABİLİRLER?

Vergi mükellefi olan herkes, Gelir Vergisi Kanunu’na uygun olarak, vergilendirilebilir gelirlerinden kaynaklanan vergilerini ödemek veya beyan etmek için, Maliye Bakanlığı tarafından oluşturulan vergi tahsilat merkezlerinde ödeme yapabilir, internet üzerinden veya bankalar aracılığıyla ödeme yapabilirler.

Gelir Vergisi Kanunu’na göre vergi mükellefleri, ayrıca dairelerin vergi tahsilat merkezlerine ödeme yapabilecekleri gibi, vergi ödeme sürelerinde bankalarda da ödeme yapabilirler. Vadesi geçmiş vergi borçları genellikle %2 oranında bir faiz ile tahsil edilir.

GELİR VERGİSİ İADE HAKKI NASIL KULLANILIR?

Vergi iade hakkı, Gelir Vergisi Kanunu kapsamında, yasal iade süreleri içerisinde vergi beyannamesi veren vergi mükelleflerine tanınmaktadır. Eğer vergi mükellefi, vergilendirme dönemi içinde yasal iade süresinde vergi beyannamesi verirse, yasal iade süresi içinde iade talebinde bulunabilir.

Sıkça sorulan sorular.

1. Vergi beyannameleri ne zaman verilir?

Vergi beyannameleri, her yılın Nisan ayından sonraki ay boyunca belirli bir süre içinde beyan edilir ve bu süreler yıldan yıla değişebilir. Örneğin, 2017 yılında vergi beyannamelerinin verilmesi, Nisan 2018’de başlayacak ve Mayıs ayı sonuna kadar devam edecektir.

2. Gelir vergisi beyannameleri için cezai işlem uygulanır mı?

Gelir Vergisi Kanunu’na uygun olarak vergi beyannamelerini vermek, vergi mükellefi için yasal bir yükümlülüktür. Eğer vergi beyannameleri belirtilen sürede verilmezse, vergi mükellefi gecikme faizi ödemek zorunda kalabilir veya vergi cezası ile karşı karşıya kalabilir.

3. Gelir vergisi beyannameleri için herhangi bir ücret ödenir mi?

Gelir vergisi beyannamelerinin verilmesi, herhangi bir ücret ödenmesini gerektirmez. Ancak, vergi beyannamelerinin gecikmesi veya yanlış beyan edilmesi, cezai işlemlere neden olabilir ve bu da vergi mükellefi için mali bir yük oluşturabilir."