Yetişkinlerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Terapi

Adı : Yetişkinlerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Terapi

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), genellikle çocuklarda rastlanan bir hastalık olarak bilinir. Ancak, son yıllarda artan bir oranda yetişkinlerde de bu rahatsızlık tespit edilmektedir. Bu yazıda yetişkinlerde DEHB ve tedavisi hakkında detaylı bilgi verilecektir.

Yetişkinlerde DEHB belirtileri:

- Dikkat eksikliği: Yoğun bir çalışma döneminde bile görevi yapmada güçlük çekmek, işleri tamamlayamamak, kolayca dikkat dağılmak
- Hiperaktivite: Daima hareket halinde olmak, sürekli konuşmak, gergin olmak, sabırsızlık hissetmek
- İmpulsif davranışlar: Acelecilik, dikkatsizce kararlar vermek, düşünmeden hareket etmek

DEHB tedavisi nasıl yapılır?

DEHB tedavisi, bir psikiyatrla çalışarak yapılan bir dizi stratejiyi içerir. Bu stratejiler arasında, ilaç tedavisi, bilişsel davranışçı terapi ve yaşam tarzı değişiklikleri yer alır.

İlaç tedavisi: Yetişkinlerde DEHB tedavisinde yaygın olarak kullanılan ilaçlar arasında, metilfenidat, atomoksetin ve lisdexamfetamine yer alır. Bu ilaçlar, beyindeki dopamine ve norepinefrin gibi kimyasalları değiştirerek dikkat ve konsantrasyonu arttırır.

Bilişsel davranışçı terapi: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, sadece dikkat ve konsantrasyon kaybı değil, aynı zamanda aşırı stres, kaygı, düşük özgüven, depresyon ve kaygı gibi sorunlar da dahil olmak üzere pek çok psikolojik soruna neden olabilir. Bu nedenle, birçok yetişkin DEHB hastası, bilişsel davranışçı terapiye de ihtiyaç duyar.

Yaşam tarzı değişiklikleri: Egzersiz, yeterli uyku ve sağlıklı bir diyet, DEHB semptomlarını hafifletmek için büyük bir önem taşır. Ayrıca, beyin fonksiyonunu kontrol etmek için meditasyon, yoga gibi zihinsel teknikler de etkili olabilir.

Örnekler:

DEHB'si olan bir yetişkin, iş konusunda sık sık dikkat dağınıklığı yaşar. Mesela bir projenin yarısında başka bir işe geçebilir ve önceliği olan görevleri tamamlayamadan işi bırakabilir. Bu işte başarısız olduğunu düşünerek kendine özgüven sorunları yaşayabilir ve depresyon hissedebilir. Ama psikiyatristin yönlendirdiği ilaç tedavisi, evde meditasyon ve yoga yapacak zaman ayırması, iş yerinde sık sık mola vermesi, destekleyici bir konuşma terapisi gibi bilişsel davranışçı terapi seanslarıyla yetişkin, psikolojik sorunlarını kontrol altına almaya başlayabilir.

Sık sorulan sorular:
1. DEHB, yalnızca çocuklarda ortaya çıkan bir sorun mu?
DEHB, zamanla semptomlarının değişmesine rağmen, çocukluk döneminden başlar ve yaşlandıkça daha da belirgin hale gelir.

2. DEHB'si olan bir yetişkin, her zaman ilaç kullanmak zorunda mıdır?
Hayır. İlaç tedavisi, semptomları hafifletmek için bir seçenektir. Ancak tedavi planı bireyseldir ve değişken olabilir.

3. DEHB'den kurtulmak mümkün müdür ya da tedavisi ömür boyu sürer mi?
DEHB'nin kesin bir tedavisi yoktur, ancak semptomları kontrol altına almak mümkündür. Tedavi ömür boyu devam edebilir.
"