Demokrasi ve Cumhuriyet Tarihine Genel Bakış

Adı : Demokrasi ve Cumhuriyet Tarihine Genel Bakış

Demokrasi ve Cumhuriyet Tarihine Genel Bakış

Demokrasi ve cumhuriyet, bugün modern dünyanın en temel değerleri arasında yer almaktadır. Her ikisi de bireylerin özgür iradeleriyle seçtikleri temsilcilerinin yönetiminde yürütülen devlet biçimleridir. Türkiye açısından bakıldığında, demokrasi ve cumhuriyet tarihine bakarak ülkedeki siyasi tarihi anlamak mümkündür. Bu yazıda, Türkiye’nin demokrasi ve cumhuriyet tarihine genel olarak bakacağız.

Osmanlı Dönemindeki Yönetim Biçimi

1860’lara kadar, Osmanlı İmparatorluğu’nun yönetim biçimi mutlak monarşikti. Padişah, devletin tek yasama, yürütme ve yargı organıydı. Ancak, 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu’nun içinde bulunduğu siyasi, ekonomik ve askeri zorluklarla başa çıkabilmek için bazı reformlar yapılmaya başlandı. Bu reformlar arasında, yargı bağımsızlığının korunması, seçimle işbaşına gelen meclislerin açılması ve özgürlüklerin temin edilmesi gibi konular yer almaktaydı.

Meşrutiyet Dönemi

II. Abdülhamid zamanında, Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk defa meşrutiyet ilan edilmiştir. Meşrutiyet, halkın seçimle belirlediği bir Meclis’in var olduğu, anayasal bir düzeni ifade eder. 1908 yılında ilan edilen bu meşrutiyet, Osmanlı İmparatorluğu’nda siyasi hayatı canlandırdı. Fakat sadece birkaç yıl sürdü ve 1914’te I. Dünya Savaşı’nın Osmanlı Devleti üzerindeki etkisi sonucunda, Osmanlı İmparatorluğu’nun yönetim biçimi tekrar mutlak monarşiye döndü.

Cumhuriyet Dönemi

Cumhuriyet dönemi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan itibaren başlar. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk, yeni bir devlet yapısı oluşturmak istiyordu. Bu nedenle, 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edildi ve Türkiye Devleti’nin yönetim biçimi cumhuriyet olarak belirlendi. Bu süreçte, birçok reform gerçekleştirildi. Örneğin, kadınların seçme ve seçilme hakkı tanındı, Roma hukuku yerine İsviçre hukuku benimsendi ve doğrudan temsil etme ilkeleri benimsendi.

Demokrasi Dönemi

Cumhuriyet dönemi boyunca, Türk siyasi tarihinin önemli dönüm noktalarından biri, Türkiye’nin demokrasiye geçişi olmuştur. İkinci Dünya Savaşı’nın ardından, Türkiye de Avrupa’daki demokratik dönüşüme ayak uydurmaya başladı. 1950’deki seçimlerle, Türkiye’de çok partili siyasi hayat başladı. Ancak, birçok askeri müdahale sonrasında, demokrasi Türkiye’de kısa ömürlü oldu. 1980 yılındaki askeri darbe sonrasında, Türkiye yeniden kısa bir dönem için demokratik bir seçim dönemi yaşadı.

Sonuç olarak

Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihi, demokrasi ve cumhuriyetin değişen biçimlerini yansıtır. Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun mutlak monarşi yönetiminden cumhuriyet yönetimine geçiş dönemleriydi. Demokrasi dönemi başlangıcı, Türkiye’nin Avrupa’daki demokratik dönüşüme ayak uydurmaya çalıştığı döneme denk düşüyor.

Sık Sorulan Sorular

S: Osmanlı İmparatorluğu’nda ne zaman meşrutiyet ilan edildi?

C: 1908 yılında ilan edildi.

S: Cumhuriyet ilanı ne zaman gerçekleştirildi?

C: 29 Ekim 1923 tarihinde gerçekleştirildi.

S: Hangi askeri müdahale sonrasında Türkiye yeniden kısa bir dönem için demokratik bir seçim dönemi yaşadı?

C: 1980 yılındaki askeri darbe sonrasında."