Python'da Veri Yapıları ve OOP İlişkileri

Adı : Python'da Veri Yapıları ve OOP İlişkileri

Python dilinde veri yapıları ve OOP (nesne yönelimli programlama) kavramları, programlama dünyasının başta gelen konuları arasında yer almaktadır. Bu yazıda, Python dilindeki temel veri yapılarını, bu yapıları kullanarak nesne yönelimli programlama kavramlarını nasıl uygulayabileceğimizi tartışacağız.

Veri Yapıları

Python dilinde 4 temel veri yapısı bulunmaktadır. Bunlar; List, Tuple, Dictionary ve Set veri yapılarıdır.

List

Python dilinde, listenin başlangıç ve bitiş noktaları [ ] içinde belirtilir. Listenin elemanları arasında virgül ile ayrılmalıdır. Bu veri yapısı, birden fazla veriyi tek bir değişkende depolayabilmenizi sağlar. Liste üzerinde elemanları çekebilir ve istediğiniz zaman listenin elemanlarını güncelleyebilirsiniz.

Örneğin;

```
my_list = [1,2,3,4]
my_list[0] = 5
print(my_list)
```
Yukarıda belirtilen kod, listemizdeki ilk elemanı 5 ile güncelleyecektir. Liste, [5, 2, 3, 4] şeklinde sonuç verecektir.

Tuple

Tuple veri yapısı, list veri yapısına benzer ve verileri bir arada tutmak için kullanılır. Ancak tuple veri yapısı olan objeler, sadece okunabilir olabilir. Tuple veri yapısı, birkaç sayı ve karakter gibi birden fazla değeri tutmak için kullanılabilir.

Örneğin;

```
my_tuple = (1, 2, 3, \"Merhaba\", 4.5)
print(my_tuple[0])
```
Sonsuza kadar okunabilir tuple veri yapısına ulaşmak istiyorsak, yukarıdaki kod bize ilk eleman olan \"1\"i getirecektir.

Dictionary

Dictionary veri yapısı, belirli bir anahtar ile değerlerin atamasını yapmak için kullanılır. Anahtarlar benzersiz olmalı ve değerleri tanımlanabilir.

Örneğin;

```
my_dictionary = {\"isim\": \"Furkan\", \"soyisim\": \"Gurbetci\"}
print(my_dictionary[\"isim\"])
```
Yukarıdaki örnek, \"isim\" anahtarıyla, \"Furkan\" değerine sahip my_dictionary adındaki sözlük veri yapısını işaret edecektir.

Set

Set veri yapısı, Python dilinde benzersiz elemanlar içeren bir veri yapısıdır. Yani bir listenin değerleri gibi birden fazla kez yazmak yerine, yalnızca bir kez yazılabilir.

Örneğin;

```
my_set = {1, 2, 3, 4, 4, 4}
print(my_set)
```
Yukarıdaki örnek, 1, 2, 3 ve 4 sayılarını yalnızca bir kez yazarak bir set veri yapısı oluşturacaktır. Böylece, sonuç {1, 2, 3, 4} olacaktır.

OOP İlişkileri

Nesne yönelimli programlama, temel olarak veri yapılarının birbirleriyle nasıl ilişkili olduğunu düzenleyen bir programlama paradigmasıdır. Python dilinde OOP söz konusu olduğunda, Python, her şeyin bir nesne olduğunu kabul eder.

Sınıflar

Python'da, sınıflar ana yapıdır. Sınıflar, nesneleri bir araya getiren dizilerdir. Bu sınıflar bir arayüz sağlar ve bu arayüz aracılığıyla sınıflar arasındaki bağı kurarlar.

Örneğin;

```
class Calisan:
def __init__(self, isim, soyisim, yas):
self.isim = isim
self.soyisim = soyisim
self.yas = yas

def bilgileriGoster(self):
print(\"isim: \", self.isim)
print(\"soyisim: \", self.soyisim)
print(\"yas: \", self.yas)

calisan1 = Calisan(\"Ayşe\", \"Yılmaz\", 25)
calisan2 = Calisan(\"Mehmet\", \"Koç\", 35)
calisan1.bilgileriGoster()
calisan2.bilgileriGoster()
```
Yukarıdaki örnekte, Calisan adındaki bir sınıf tanımı yapılmaktadır. Bu sınıfın içinde, bir kişinin ismi, soyismi ve yaşını kaydetmek için bir __init__ fonksiyonu ve çalışanların bilgilerini görüntülemek için bilgilerGoster fonksiyonu bulunmaktadır.

Nesneler

Python, sınıf tanımlandığında nesne de yaratıyor olur. Nesne yaratma işlemine \"örnek alma\" denir.

Örneğin;

```
class Calisan:
def __init__(self, isim, soyisim, yas):
self.isim = isim
self.soyisim = soyisim
self.yas = yas

def bilgileriGoster(self):
print(\"isim: \", self.isim)
print(\"soyisim: \", self.soyisim)
print(\"yas: \", self.yas)

calisan1 = Calisan(\"Ayşe\", \"Yılmaz\", 25)
calisan2 = Calisan(\"Mehmet\", \"Koç\", 35)
calisan1.bilgileriGoster()
calisan2.bilgileriGoster()
```
Yukarıdaki örnekte, Calisan adındaki bir sınıf tanımlanıyor ve iki nesne örneği (calisan1 ve calisan2) yaratılıyor. Bu iki nesne, Calisan sınıfının __init__ fonksiyonu tarafından tanımlanan özelliklere sahip olacaktır.

Kalıtım

Kalıtım, bir sınıfın özelliklerini başka bir sınıfa aktarma işlemidir. Bu özellikler, alt sınıftaki yeni sınıfın kullanımına sunulmaktadır.

Örneğin;

```
class Arac:
def __init__(self, marka, model):
self.marka = marka
self.model = model

class Araba(Arac):
def __init__(self, marka, model, motor_gucu):
super().__init__(marka, model)
self.motor_gucu = motor_gucu

araba = Araba(\"BMW\", \"320i\", 2000)
print(araba.marka)
print(araba.model)
print(araba.motor_gucu)
```
Yukarıdaki örnekte, Arac sınıfı, marka ve model isimli özelliklere sahiptir. Araba sınıfı ise, Arac sınıfından miras aldığı marka ve model özelliklerine ek olarak, motor_gucu adında yeni bir özelliğe sahiptir.

Sık Sorulan Sorular

1. Veri yapılarından hangisi, verileri bir kez yazarak yalnızca bir kez sakladıkları için benzersiz elemanlar içerir?

Cevap: Set Veri Yapısı

2. Python dilinde veri yapıları nelerdir?

Cevap: List, Tuple, Dictionary ve Set Veri Yapıları

3. Python'da OOP (nesne yönelimli programlama) söz konusu olduğunda, bir sınıfın genel özelliklerini başka bir sınıfa aktarma işlemi nedir?

Cevap: Kalıtım

4. Python dilinde nesne yönelimli programlama kavramları nelerdir?

Cevap: Sınıflar, Nesneler ve Kalıtım"