SQLAlchemy ile Veri Tabanı Migration Nasıl Yapılır?

Adı : SQLAlchemy ile Veri Tabanı Migration Nasıl Yapılır?

SQLAlchemy, Python'da kullanılan bir ORM (Object Relational Mapping) kütüphanesidir. SQLAlchemy ile veritabanı migrasyonu yapmak, veritabanı şeması değişikliklerini kontrol etmek ve bu değişiklikleri veritabanına uygulamak için kullanılır. Bu yazıda, SQLAlchemy ile veritabanı migrasyonunun nasıl yapıldığını detaylı bir şekilde açıklayacağım ve örneklerle göstereceğim. Ayrıca, Sık Sorulan Sorular bölümünde ise yaygın sorulara cevaplar vereceğim.

**Veri Tabanı Migration Nedir?**
Veri tabanı migration, bir veritabanının şemasında yapılan değişiklikleri uygulamak veya geri almak için kullanılan bir işlemdir. Bu şekilde, veri tabanı şemasında yapılan her türlü değişiklik (tablo ekleme, sütun ekleme, sütun silme, indeks oluşturma vb.) kontrol altında tutulmuş olur ve bu değişiklikleri takip etmek kolaylaşır.

**SQLAlchemy Kurulumu**
SQLAlchemy'i kullanabilmek için öncelikle kurulumunu yapmamız gerekmektedir. Bunun için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:

```bash
pip install SQLAlchemy
```

**Veri Tabanı Oluşturma**
SQLAlchemy ile veri tabanı migrasyonuna başlamadan önce, bir veri tabanı oluşturmamız gerekmektedir. Burada SQLite veri tabanını kullanacağız. Aşağıdaki örnekte, yeni bir SQLite veri tabanı oluşturup \"sample.db\" adında kaydedelim:

```python
from sqlalchemy import create_engine

engine = create_engine('sqlite:///sample.db')
```

**Veri Tabanı Şemasını Tanımlama**
Veri tabanı migrasyonunu yapabilmek için, veri tabanı şemasını SQLAlchemy modelleriyle tanımlamamız gerekmektedir. SQLAlchemy modelleri, tablolara ve sütunlara karşılık gelen Python sınıflarıdır. Aşağıdaki örnekte, \"User\" adında bir tablo ve bu tabloya ait sütunları tanımlayalım:

```python
from sqlalchemy import Column, Integer, String
from sqlalchemy.ext.declarative import declarative_base

Base = declarative_base()

class User(Base):
__tablename__ = 'users'
id = Column(Integer, primary_key=True)
name = Column(String)
age = Column(Integer)
```

**Migrasyon Dosyası Oluşturma**
Veri tabanı şemasını tanımladıktan sonra, migrasyon işlemi için bir migrasyon dosyası oluşturmalıyız. Migrasyon dosyası, veri tabanı şemasının değişikliklerini tanımlayan Python kodudur. Alembic adlı bir SQLAlchemy eklentisi kullanarak migrasyon dosyası oluşturabiliriz. Alembic'i kurmak için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:

```bash
pip install alembic
```

Ardından, aşağıdaki komutu kullanarak migrasyon dosyası oluşturabilirsiniz:

```bash
alembic init migrations
```

Bu komut, mevcut dizinde \"migrations\" adında bir klasör oluşturacak ve bu klasörde migrasyon dosyalarını tutacak.

**Migrasyon Dosyasını Düzenleme**
Oluşturduğumuz migrasyon dosyasını düzenlemek için \"migrations/versions\" klasöründe yer alan Python dosyasını açabilirsiniz. Bu dosya, veri tabanı şemasının değişikliklerini tanımlamak için kullanılır. Aşağıdaki gibi bir örnek dosyada, \"users\" tablosuna \"email\" sütunu ekleyelim:

```python
from alembic import op
import sqlalchemy as sa

def upgrade():
op.add_column('users', sa.Column('email', sa.String))

def downgrade():
op.drop_column('users', 'email')
```

Burada, \"upgrade\" fonksiyonunda \"users\" tablosuna \"email\" adında bir sütun ekliyoruz. \"downgrade\" fonksiyonunda ise bu sütunu tablodan kaldırıyoruz.

**Migrasyonu Uygulama**
Migrasyon dosyasını tanımladıktan sonra, bu dosyayı kullanarak veri tabanı migrasyonunu uygulayabiliriz.

```bash
alembic upgrade head
```

Bu komut, migrasyon dosyasındaki değişiklikleri \"head\" olarak belirtilen en son duruma kadar uygulayacaktır.

**Sık Sorulan Sorular**
1. SQLAlchemy migrasyonu sadece SQLite veri tabanında mı çalışır?
SQLAlchemy migrasyonu, SQLite dışında da birçok veri tabanı yönetim sistemini destekler. SQLite, sadece bu yazıda kullanılan örnek olarak seçilmiştir.

2. SQLAlchemy migrasyonunu nasıl geri alabilirim?
```bash
alembic downgrade base
```
Bu komut, en son migrasyonu geri alır ve veritabanını başlangıç durumuna getirir.

3. SQLAlchemy migrasyonu sırasında invalid bir migrasyon dosyası nasıl ele alınır?
SQLAlchemy migrasyonunda invalid bir migrasyon dosyasıyla karşılaşıldığında, migrasyon işlemi duracaktır. Bu durumu düzeltmek için invalid dosyayı düzenleyebilir veya geri alabilirsiniz.

4. SQLAlchemy migrasyonu, mevcut verilerin korunmasını sağlar mı?
SQLAlchemy migrasyonu, veri tabanı şemasının yapısal değişikliklerini kontrol etmek ve uygulamak için kullanılır. Verileri koruma garantisi vermez, bu nedenle verilerinizin yedeklenmesi ve tutarlılığının kontrol edilmesi önemlidir.

Bu yazıda, SQLAlchemy ile veri tabanı migrasyonunun nasıl yapıldığını açıkladım. Veri tabanı şemasının tanımlanması, migrasyon dosyasının oluşturulması ve migrasyonun uygulanması gibi adımları gösterdik. SQLAlchemy, migrasyon işlemlerini kolaylaştıran güçlü bir araçtır ve veri tabanı yapılarının güncellenmesi için yaygın olarak kullanılır.

**Kaynaklar**
- SQLAlchemy Dökümantasyonu: https://docs.sqlalchemy.org/en/14/core/tutorial.html
- Alembic Dökümantasyonu: https://alembic.sqlalchemy.org/en/latest/"