Türk Dış Politikasının Tarihi Gelişimi

Adı : Türk Dış Politikasının Tarihi Gelişimi

Türk dış politikasının tarihi gelişimi, Türkiye'nin coğrafi konumu, tarihi ve kültürel yapısı, siyasi örgütlenmesi ve ekonomik durumundan etkilenmektedir. Tarihi olarak, Türkiye güçlü bir imparatorluk olan Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşüyle birlikte modern bir devlet olarak doğmuştur. Türkiye, bağımsız bir ülke haline geldiği günden beri, dış politikasını hemen hemen her dönemde jeopolitik, jeostratejik ve jeoekonomik etkenlerle şekillendirdi.

Cumhuriyet'in kuruluşundan İkinci Dünya Savaşı'na kadar, Türk dış politikası, yalnızca güvenliği sağlama ve istikrarı koruma amacıyla düzenlenmişti. Bu dönemde Türk dış politikası, batılı devletleri dost ve diğer devletleri düşman olarak tanımlıyordu. Bu nedenle, ekonomik ve siyasi işbirliği konularında yaşanan fırsatlar kaçırılmıştır.

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Türk dış politikası, daha aktif bir hale geldi ve Türkiye, Batılı ülkelerle daha fazla işbirliği yapmaya başladı. Türkiye, 1949 yılında NATO'ya katıldı ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütüne (OECD) üye oldu. Bu katılımlar, Türkiye'nin uluslararası alanda daha fazla tanınmasına ve ekonomik açıdan daha fazla işbirliği yapmasına olanak tanıdı.

Soğuk Savaş dönemi, Türk dış politikası için önemli bir dönüm noktasıydı. Türkiye, Batılı ülkelerin yanında yer aldı ve Sovyet tehdidine karşı NATO'nun en önemli müttefiklerinden biri haline geldi. Bu dönemde Türk dış politikası, güvenlik ve istikrarın korunması üzerine odaklandı, ancak aynı zamanda Suriye, Irak, İran ve Yunanistan gibi komşu ülkelerle diplomatik ilişkileri de sürdürdü.

1990'ların sonunda, Türkiye, Orta Doğu ve Kafkasya'daki siyasi ve ekonomik krizlerin yanı sıra AB ile ilişkilerindeki gelişmeler nedeniyle, dış politikasını yeniden şekillendirmek zorunda kaldı. Bu dönemde Türk dış politikası, ekonomik entegrasyon, bölgesel istikrar, insan hakları ve demokrasi üzerine yoğunlaştı.

Son yıllarda Türk dış politikası, bölgesel güç olma stratejisi çerçevesinde şekillenmektedir. Türkiye, Afrika ve Asya'nın yanı sıra Orta Doğu, Balkanlar ve Kafkasya'daki duruşunu güçlendiriyor. Buna karşılık, Türkiye, transatlantik ittifakı zayıflatmış, AB üyeliği yolundaki girişimlerini askıya almış ve Rusya ile daha yakın ilişkiler kurmuştur.

Sık sorulan sorular:

1. Türk dış politikasını kimler belirler?

Türk dış politikasını belirleyen kurumlar arasında Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığı, Milli Güvenlik Kurulu ve Parlamento yer alır. Cumhurbaşkanı ve Başbakan, Türkiye'nin dış politikası üzerinde son söz sahibidir.

2. Türkiye, hangi uluslararası örgütlere üyedir?

Türkiye, Birleşmiş Milletler (BM), NATO, Avrupa Konseyi, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve Gümrük İşbirliği Konseyi gibi birçok uluslararası örgüte üyedir.

3. Türk dış politikasındaki en önemli başarılar hangileridir?

Türk dış politikasındaki en önemli başarılar arasında, NATO ve OECD'ye katılım, AB'ye adaylık süreci, Kıbrıs sorunundaki arabuluculuk rolü, Orta Doğu Barış Süreci'ne verilen destek ve Türk cumhuriyetleriyle güçlü işbirliği ilişkileri yer almaktadır."