Deno İle Server-Side Programlama

Adı : Deno İle Server-Side Programlama

Deno İle Server-Side Programlama

Deno, Node.js'in yaratıcısı Ryan Dahl tarafından oluşturulan bir JavaScript runtime ortamıdır. Node.js gibi, Deno da JavaScript ile server-side programlama yapmaya olanak tanır. Fakat Deno, Node.js kadar popüler değildir, çünkü oldukça yeni bir teknolojidir. Bu yazıda, Deno'nun ne olduğunu, nasıl kullanılacağını ve neden kullanılması gerektiğini tartışacağız.

Deno Nedir?

Deno, Node.js gibi bir server-side programlama aracıdır. Fakat Node.js'ten farklı olarak, Deno'da JavaScript dosyaları doğrudan çalıştırılır, herhangi bir build aracına ihtiyaç duymaz. Ayrıca, birçok yenilikçi özellik sunar, örneğin Rust ile yazılmış olan V8 motorunun kullanımı, web workers gibi özellikler.

Deno'nun Avantajları

Deno, Node.js'in sunduğu birçok avantajın yanı sıra, birçok yenilikçi özellik sunar. Bu özellikler şunlardır:

- Rust ile yazılmış V8 motoru: Node.js'te kullanılan V8 hızlıdır, fakat aynı zamanda güvenli değildir. Deno, V8 motoruna Rust ile yazılmış ek güvenlik katmanları ekledi. Bu sayede, zararlı kodların çalışmasını önleyerek daha güvenli bir ortam sağlar.
- TypeScript destekli: TypeScript, JavaScript ile yazılan ancak güçlü bir statik tip kontrolü sunan bir programlama dilidir. Deno, TypeScript'i doğrudan destekler, bu sayede daha hatasız ve güvenli bir kod yazmanıza olanak tanır.
- Modül sistemi: Deno, Node.js'in aksine, npm paketlerinin kullanılmasına izin vermez. Bunun yerine, bir modül sistemine sahiptir. Bu modül sistemi, daha güvenli ve izole bir çalışma ortamı sağlar.
- Tek bir binary: Deno, Node.js'ten farklı olarak, tek bir binary'ye sahiptir. Bu da, kolayca dağıtılabilecek bir program sunar.

Deno Nasıl Kullanılır?

Deno'nun kurulumu oldukça basittir. Yükleme sayfasındaki talimatları takip ederek kolayca Deno'yu kurabilirsiniz.

Deno, JavaScript dosyalarını doğrudan çalıştırabildiği için, herhangi bir build aracına ihtiyacınız yoktur. İlk olarak, JavaScript dosyanızı yazın veya mevcut bir dosyayı Deno'ya taşıyın. Ardından, terminale şu komutu girin:

```
deno run dosyaAdi.js
```

Bu komut, Deno'nun dosyanızı çalıştırmasını sağlayacaktır.

Deno örnekleri

Deno, Node.js ile büyük ölçüde benzerdir, ancak birkaç farklılık vardır. Aşağıda, Deno ile oluşturulmuş birkaç örnek verilmiştir.

1. Bir HTTP sunucusu oluşturma

```
import { serve } from \"https://deno.land/std/http/server.ts\";
const s = serve({ port: 8000 });
console.log(\"http://localhost:8000/\");
for await (const req of s) {
req.respond({ body: \"Merhaba Dünya\
\" });
}
```

Bu kod, 8000 numaralı bir HTTP sunucusu oluşturur ve \"Hello World\" mesajını gösterir.

2. Bir modül oluşturma ve kullanma

modul.js:

```
export function hello(name: string) {
console.log(\"Merhaba, \" + name + \"!\");
}
```

kod.js:

```
import { hello } from \"./modul.js\";
hello(\"Benjamin\");
```

Bu kod, modul.js adlı bir modül oluşturur ve hello fonksiyonunu export eder. daha sonra kod.js dosyasında, modülü içeri aktararak hello fonksiyonunu kullanır.

Sık sorulan sorular

1. Deno sadece dev ortamında kullanılır mı?

Hayır, Deno, hem geliştirme hem de üretim ortamlarında kullanılabilir.

2. Deno'nun Node.js'ten farkı nedir?

Deno, daha güvenli, modüler ve özellik açısından zengin bir ortam sunar. Ayrıca, TypeScript'i doğrudan destekleyen tek JavaScript runtime'dur.

3. Deno programlama dilleri dışında kullanılabilir mi?

Şu anda, Deno sadece JavaScript ve TypeScript ile kullanılabilir.

4. Node.js ile Deno arasındaki performans farkı nedir?

Henüz açıklayıcı bir karşılaştırma yapılmadı, ancak bazı testler, Deno'nun daha hızlı ve daha az bellek tüketen olduğunu gösteriyor.

Sonuç olarak, Deno, yeni ve yenilikçi bir teknoloji olmasına rağmen, özellikleri ve kolay kullanımı nedeniyle çok popüler hale geldi. Bu yazıda, Deno'nun ne olduğunu, nasıl kullanılabileceğini ve neden kullanılması gerektiğini tartıştık. Deno ile ilgili detaylı bilgi edinmek için Deno'nun resmi dokumentasyonunu ziyaret edebilirsiniz."