Python'da Nesne Yönelimli Programlama İlkeleri

Adı : Python'da Nesne Yönelimli Programlama İlkeleri

Python dili, modern programlama dillerinden biridir ve nesne yönelimli programlama (Object Oriented Programming - OOP) kavramlarını destekleyen bir dildir. Bu yazıda, Python'da nesne yönelimli programlama ilkelerini açıklayacağım ve bu konuda değişik örnekler vereceğim.

Nesne Yönelimli Programlama Nedir?

Nesne yönelimli programlama, programlama sistemlerinin bir nesne sistemi üzerinde çalıştığı programlama paradigmasıdır. Bu paradigma, programın akışının nesnelere odaklanmasına izin verir. Her nesne, gerçek dünyadaki bir nesne gibi davranır. Örneğin, bir araba nesnesi, bir arabanın özelliklerini ve davranışlarını taşır. Bu nedenle, nesne yönelimli programlama, programlama dillerinde yaygın olarak kullanılan bir programlama paradigmasıdır.

Python'da Nesne Yönelimli Programlama İlkeleri

Python, nesne yönelimli programlama kavramlarına uygun olarak tasarlanmış bir dil olduğundan, bu dili kullanarak birçok işleminizi gerçekleştirebilirsiniz. Python'da nesne yönelimli programlama başlıca üç ilkeye dayanır:

1. Encapsulation (Kapsülleme)

Encapsulation, bir nesnenin davranışlarını ve özelliklerini bir araya getirerek kapsayan ve gizleyen bir nesne yönelimli programlama ilkesidir. Bu durum, bir nesneyi oluşturan verileri ve işlevleri bir pakette birleştirir, böylece sadece bu paketi kullanarak nesneyi yönetebilirsiniz. Bu ilkeyi kullanarak, programlama kodunu birleştirerek daha temiz ve anlaşılır kodlar yazabilirsiniz.

Örneğin, bir öğrenci nesnesi oluşturabilirsiniz. Bu nesne, öğrencinin adı, soyadı, numarası, notları vb. gibi özellikleri içerir. Bu nesne, bir arayüz kullanarak yalnızca bu özelliklere erişebilir.

class Ogrenci:

def __init__(self, ad, soyad, numara):
self.ad = ad
self.soyad = soyad
self.numara = numara

def dersnotlari(self,note1,note2,note3):
self.not1 = note1
self.not2 = note2
self.not3 = note3

Yukarıdaki kod parçasında, Ogrenci sınıfı ad, soyad ve numara özelliklerini içerir. Bu özellikler, Ogrenci nesnesinin özelliklerini oluşturur. Ogrenci sınıfı ayrıca dersnotlari () yöntemini içerir, notları depolar ve self parametresi aracılığıyla Ogrenci nesnesi tarafından erişilebilir hale getirir.

2. Inheritance (Kalıtım)

Inheritance, bir nesnenin bir başka nesne özelliğini miras almasıdır. Bir sınıfın diğer sınıflardan öğeleri miras almasına izin verir, böylece bir sınıfa yeni özellikler ekleyebilirsiniz. Durum böyle olunca, bir sınıfın işlevselliğini genişletmek için başka bir sınıfın özelliklerini kullanabilirsiniz.

Örneğin, bir hayvan sınıfı oluşturmaya karar verirseniz, bu sınıfın alt sınıfları olan köpek ve kuş sınıflarını oluşturabilirsiniz. Hayvan sınıfı, yaşam süresi, yeme alışkanlıkları vb. özellikleri içerir. Kuş sınıfı ise, kuşlar için benzersiz özellikler olan uçma, yemek seçimi vs. gibi özellikleri içerir.

class Hayvan:
def __init__(self, yasam, yeme):
self.yasam = yasam
self.yeme = yeme

class Kus(Hayvan):
def __init__(self, ucmak, yemek_secimi):
self.ucmak = ucmak
self.yemek_secimi = yemek_secimi

Yukarıdaki kod parçasında, Hayvan sınıfı için yaşam ve yeme özellikleri belirlenir. Bu özellikler, Hayvan sınıfı tarafından kullanılan özelliklerdir. Alt sınıf Kus, Hayvan sınıfını miras alır ve ayrıca kendi özellikleri olan ucmak ve yemek_secimi özelliklerini tanımlar. Böylece kullanıcı, Hayvan nesnesi oluşturarak bir Kus nesnesi oluşturabilir ve ek özellikler elde edebilir.

3. Polymorphism (Çok Biçimlilik)

Polymorphism, farklı nesnelerin aynı yöntemi farklı şekillerde uygulamasına izin veren bir nesne yönelimli programlama ilkesidir. Bu nedenle, farklı nesnelerin aynı işlevselliği farklı şekillerde uygulayabilmesini sağlar. Bu ilkeyi kullanarak, aynı işlevselliği yürütmek için koddaki kopyalama ve yapıştırma işlemlerini önleyebilirsiniz.

Örneğin, bir şekil sınıfı oluşturduğunuzu varsayalım. Bu sınıf, şekil özelliklerini içerir ve bu özellikleri uygular. Bu sınıfı kullanarak farklı şekiller oluşturabilirsiniz. Daha sonra, farklı şekillerin alanlarını hesaplayan bir işlev oluşturmayı düşünebilirsiniz. Bu işlevi şekillere uygularken, farklı şekillerin alanlarını hesaplayabilmelisiniz.

class Sekil:
def __init__(self, x, y):
self.x = x
self.y = y

def alan_hesapla(self):
return self.x * self.y

class Kare(Sekil):
def __init__(self, kenar_uzunlugu):
self.kenar_uzunlugu = kenar_uzunlugu

def alan_hesapla(self):
return self.kenar_uzunlugu**2

class Dikdortgen(Sekil):
def __init__(self, x, y):
super().__init__(x, y)

Yukarıdaki kod parçasında, Sekil sınıfı x ve y özelliklerini içerir. Bu sınıf aynı zamanda alan_hesapla () yöntemini de içerir, bu yöntem, x ve y özelliklerinin çarpımını geri döndürür. Alt sınıflar Kare ve Dikdortgen Sekil sınıfını miras alır. Kare sınıfı kesin olarak bir alan hesaplaması yapabileceğinden, alan_hesapla () yöntemini özelleştirir. Dikdortgen sınıfı, bir Sekil sınıfıdır, ancak alan hesaplama yeteneği yoktur, bu nedenle Sekil sınıfındaki alan_hesapla () yöntemi özelleştirilmeden kullanılabilir.

Sık Sorulan Sorular

1. Nesne Yönelimli Programlama nedir?

Nesne yönelimli programlama, programlama sistemlerinin bir nesne sistemi üzerinde çalıştığı programlama paradigmasıdır. Bu paradigma, programın akışının nesnelere odaklanmasına izin verir. Her nesne, gerçek dünyadaki bir nesne gibi davranır.

2. Python'da nesne yönelimli programlama kavramları nelerdir?

Python, nesne yönelimli programlama kavramlarına uygun olarak tasarlanmış bir dildir ve bu dili kullanarak uygulamak için temel üç programlama ilkesi vardır. Bunlar Encapsulation (Kapsülleme), Inheritance (Kalıtım) ve Polymorphism (Çok Biçimlilik) ilkesidir.

3. Neden Encapsulation (Kapsülleme) kullanılır?

Encapsulation, bir nesnenin davranışlarını ve özelliklerini bir araya getirerek bir paket haline getirmeyi ve önemli özelliklerin örtülmesini sağlamayı amaçlayan bir nesne yönelimli programlama ilkesidir. Bu ilke, kodu daha temiz ve anlaşılır hale getirebilir ve verilerin güvenli ve güvenli bir şekilde taşınmasını sağlayabilir.

4. Polymorphism (Çok Biçimlilik) ne işe yarar?

Polymorphism, farklı nesnelerin aynı yöntemi farklı şekillerde uygulamasına izin veren bir nesne yönelimli programlama ilkesidir. Bu ilke, aynı işlevselliği yürütmek için kod kopyalama ve yapıştırma işlemlerini önler, böylece bir kod bloğu kullanarak değişik şekillerde işlevsellik sağlayabilirsiniz.

5. Inheritance (Kalıtım) nedir?

Inheritance, bir nesnenin bir başka nesne özelliğini miras almasıdır. Bir sınıfın diğer sınıflardan öğeleri miras almasına izin verir, böylece bir sınıfa yeni özellikler ekleyebilirsiniz. Bu nedenle, bir sınıfın işlevselliğini genişletmek için başka bir sınıfın özelliklerini kullanabilirsiniz."