PHP OOP'ta Miras (Inheritance) ve Çok Biçimlilik (Polymorphism)

Adı : PHP OOP'ta Miras (Inheritance) ve Çok Biçimlilik (Polymorphism)

Miras (Inheritance) ve Çok Biçimlilik (Polymorphism)

Öğrenme mekanizmamız, hayatımızın her alanında ilk önce temelleri öğrenmekle başlar. Programlama alanında da aynı şekilde, temel konuları öğrendikten sonra daha derin ve detaylı başka konuları da öğreniriz.

Programlama dillerinde, temel konular arasında Miras (Inheritance) ve Çok Biçimlilik (Polymorphism) konuları yer alır. Bu konular birbirleriyle bağlantılıdır ve bir bilgisayar programı yapmak için kullanabildiğimiz en önemli özelliklerdir.

Miras (Inheritance)

Başka programlama dillerinden alınmış, miras (inheritance) kodu yapım sürecini hızlandıran ve kolaylaştıran bir programlama kavramıdır. Burada, bir sınıf, kendisi tarafından tanımlanan özelliklerin ve davranışların bir kısmını ya da tamamını başka bir sınıfın kullanımına açar.

Bu şekilde, her bir sınıfın kendi ihtiyacına uygun şekilde, başka bir sınıfın özelliklerini kolayca kullanabilir. Örneğin, \"Köpek\" sınıfı, \"Hayvan\" sınıfına bağlı olabilir. Böylece, \"Hayvan\" sınıfına tanımladığımız özellikleri \"Köpek\" sınıfı da kullanabiliriz.

Bu yöntem, kodlama sürecini basitleştirir ve ayrıca kod yazımında maliyeti azaltır. Ayrıca, kodlama sürecinde her bir sınıfa ayırabileceğimiz özellikleri ve davranışları planlamanıza olanak sağlar.

Çok Biçimlilik (Polymorphism)

Polymorphism, bilgisayar programlama dilinin bir diğer özelliğidir. Bu özellik, nesnelerin dokunulmazlığı (encapsulation) adı verilen anlaşmaya dayanır. Yani, objelerin içindeki veriler, orada bulunan verileri değiştirmeden daima örtülü kalır.

Bu özellikle, bir fonksiyonun türetilen bir sınıf tarafından hala yapılandırılabilmesine olanak sağlayan bir nesne özelliği tanımlanır. Bu, birden fazla sınıfın birlikte kullanılabilmesine olanak sağlar. Yani, polymorphism, aynı sınıf hiyerarşisinde yer alan birden fazla nesnenin birbirlerinin yerine kullanılabilmesini sağlar.

PHP'de Miras Örneği

Aşağıdaki örnek, PHP'de miras kullanımının basit bir örneğidir:

```php
class Hayvan {
// Hayvan sınıfına ait özellikler.
protected $tip = \"Bilinmiyor\";
private $ayakSayisi = 0;

public function getTip() {
return $this->tip;
}

public function setTip($tip) {
$this->tip = $tip;
}

public function getAyakSayisi() {
return $this->ayakSayisi;
}

public function setAyakSayisi($sayi) {
$this->ayakSayisi = $sayi;
}
}

class Kopek extends Hayvan {
// Kopek sınıfına ait özellikler.
private $tur = \"Bilinmiyor\";
private $ad = \"Bilinmiyor\";

public function getTur() {
return $this->tur;
}

public function setTur($tur) {
$this->tur = $tur;
}

public function getAd() {
return $this->ad;
}

public function setAd($ad) {
$this->ad = $ad;
}
}
```

Yukarıdaki örnek, \"Hayvan\" sınıfından \"Kopek\" sınıfını türetiyor. \"Kopek\" sınıfı, \"Hayvan\" sınıfındaki tüm özellikleri kullanabilir. Ayrıca, \"Kopek\" sınıfı kendi özelliklerini de tanımlar (\"tur\" ve \"ad\" gibi).

PHP'de Çok Biçimlilik Örneği

Aşağıdaki örnek, polymorphism kullanım örneği göstermektedir:

```php
interface Sekil {
public function alan();
public function cevre();
}

class Kare implements Sekil {
// Kare sınıfı, Sekil arayüzü ile uyumludur.
private $kenarUzunlugu;

public function __construct($kenarUzunlugu) {
$this->kenarUzunlugu = $kenarUzunlugu;
}

public function alan() {
return pow($this->kenarUzunlugu, 2);
}

public function cevre() {
return 4 * $this->kenarUzunlugu;
}
}

class Dikdortgen implements Sekil {
// Dikdortgen sınıfı, Sekil arayüzü ile uyumludur.
private $uzunKenar;
private $kisaKenar;

public function __construct($uzunKenar, $kisaKenar) {
$this->uzunKenar = $uzunKenar;
$this->kisaKenar = $kisaKenar;
}

public function alan() {
return $this->uzunKenar * $this->kisaKenar;
}

public function cevre() {
return 2 * ($this->uzunKenar + $this->kisaKenar);
}
}

function hesapla(Sekil $sekil) {
// Polymorphism kullanımı.
echo 'Alan: ' . $sekil->alan() . \"\
\";
echo 'Çevre: ' . $sekil->cevre() . \"\
\";
}

$sekil = new Kare(5);
hesapla($sekil);

$sekil = new Dikdortgen(10, 5);
hesapla($sekil);
```

Yukarıdaki örnekte, \"Sekil\" adlı bir arayüz tanımlanmıştır. Bu arayüz, \"alan\" ve \"cevre\" adlı iki fonksiyonu içerir.

Daha sonra, \"Kare\" ve \"Dikdortgen\" sınıfları, \"Sekil\" arayüzü ile uyumlu hale getirilir. Bu, her iki sınıfın \"alan\" ve \"cevre\" fonksiyonlarının uygulanmasına olanak sağlar.

Son olarak, \"hesapla\" adlı bir işlev tanımlanır. Bu işlev, \"sekil\" adlı bir değişken alır ve \"alan\" ve \"cevre\" fonksiyonlarını hesaplar.

Sık Sorulan Sorular

1. Miras nedir?

Miras, bir sınıfın başka bir sınıftan, tüm özelliklerini veya bir kısmını devralmasıdır. Miras, kodlama sürecini basitleştirir ve ayrıca kod yazımında maliyeti azaltır.

2. Çok biçimlilik nedir?

Çok biçimlilik, farklı sınıfların, aynı arayüzü kullanarak bir işlevin farklı şekillerde uygulanabilmesine olanak sağlar. Bu, bir sınıf hiyerarşisinde yer alan birden fazla nesnenin birbirlerinin yerine kullanılabilmesini sağlar.

3. PHP’de Miras nasıl kullanılır?

Bir sınıfın başka bir sınıftan miras alması için, \"extends\" anahtar kelimesi kullanılır. Bu şekilde, miras alınacak sınıfın adı belirtilir.

```php
class SinifA {
// SinifA sınıfı
}

class SinifB extends SinifA {
// SinifB sınıfı, SinifA sınıfından miras alır.
}
```

4. PHP’de Çok Biçimlilik nasıl kullanılır?

PHP'de çok biçimlilik, arayüzler kullanılarak uygulanır. İlgili sınıfın, işlenecek arayüzle uyumlu hale gelmesi gerekir. Bu, \"implements\" anahtar kelimesi ile belirtilir.

```php
interface Arayuz {
public function fonksiyonA();
public function fonksiyonB();
}

class SinifC implements Arayuz {
public function fonksiyonA() {
// Kodlama
}

public function fonksiyonB() {
// Kodlama
}
}
```"